Izložba U gudurama Amerike biće otvorena od 8. do 30. aprila u Bioskopu Balkan.
Izložba će predstaviti radove tri autora: video rad Zvuci rodnog kraja Mladena Miljanovića, skulpturu Yugo Amerika Radoša Antonijevića, i instalaciju Amerika Nenada Maleševića. Naziv izložbe pravi jasnu opasku na naslov romana Karla Maja U balkanskim gudurama, u kom se Balkan stereotipno tumači kao divlja, neukroćena teritorija u kojoj vladaju nasilje i razbojništvo. Inverzijom stereotipa i uvođenjem ličnog, kolektivnog ili istorijskog iskustva, ova postavka gradi se na preispitivanju značenja toponima i pojma Amerika. Izložbu je producirala Fondacija Saša Marčeta.
Ksenija Samardžija, kustoskinja izložbe i direktorka Fondacije, o ovoj postavci je rekla: Izložba nam nudi ostatke, proživljene i prerađene sadržaje – ono što je ostalo od velikih istorijskih narativa. Fondacija Saša Marčeta podržala je organizaciju ove izložbe sa namerom da u trenutku kada se tektonskim promenama menjaju socijalni, politički, etički narativi razmatra pitanja posledica, šta dolazi nakon dramatičnog iskustva i gde se danas nalaze utopijske obale slobode.
Stevan Vuković, istoričar umetnosti i član programskog saveta Fondacije Saša Marčeta, u katalogu izložbe navodi: Kroz tematsku spregu radova na ovoj izložbi se stvara slika o imaginarnoj Americi, koja služi kao neki spoljašnji orjentir, to jest kao neka vrsta drugosti u odnosu na svakodnevicu življenja u balkanskim gudurama, ali i kao svojevrsna “unutrašnja strana teritorija”, čije postojanje stalno daje do znanja da u svoj toj lokalnoj balkanštini niko nije potpuno imun na amerikanizaciju, koja se odvija kontinurano, polako i neosetno.
Zvuci rodnog kraja Mladena Miljanovića je petnaestominutni video i predstavlja resemnatizaciju umetničkog koji uzima i kombinuje već postojeće izvorne pesme - različite verzije iste pesme Napravila Amerika od Bosne državu, autora Ante Bubala. Prostor pesme i umetničkog koristi se kao potencijal neutralnog prostora i platforme kulture u kojem je moguća svaka vrasta spoja, jer je to prostor na koji svi polažu pravo ali niko nije njegov apsolutni vlasnik. Sa druge strane rad je proizvod promišljanja današnje pozicije veterana iz sve tri vojske prošlog rata, te pitanja svrhe borbe sa današnje tačke gledanja kao i mogućnosti utopije suprostavljenog kolektiviteta. Rad je snimljen u maju 2018. a produkovan 2019. u saradnji sa filmskom ekipom Grega Blakeya, australijskog režisera sa adresom u Berlinu, a autor foto dokumentacije je Nemanja Mićević.
Metalna skupltura Yugo Amerika nastala je 2019. godine i predstavlja školjku automobila Yugo – isečenu i suženu po osi simetrije. Od 1985. do 1992. godine, u kampanji pod nazivom Yugo America, trajao je izvoz ovog automobila u Sjedinjene Američke Države. Bez obzira da li je (kako su ga ocenili u Americi) najgori automobil svih vemena, on oblikom i nazivomostaje duboko integrisan u konstrukcije našeg identiteta, i u Srbiji ima kultni status. Oblik rada, apostrofiran skulptorskom intervencijom, nadrasta prostoznačnost industrijskog predmeta i daje impuls mišljenju o nasleđu i identitetu. Naziv Yugo America može da bude ime za sve strategije modernosti na Balkanu.
Instalacija Amerika Nenada Maleševića obuhvata tri fotografije, hiljadu crteža i jednu poštansku marku. Serija crteža je započeta 2015. godine i sadrži deset knjiga, tj. svezaka. Motiv je skulptura nadomak Njujorka, na Ostrvu slobode, poznata kao Kip slobode. Fotografije su snimljene februara 2019. godine na Ostrvu slobode, u 53. njujorškoj ulici i u Metropoliten muzeju. Crteži su izvedeni prema ilustraciji Kipa slobode sa poštanske marke oficijelnog naziva Statue of Liberty date u opticaj 1961. u Bafalu, u državi Njujork. a kupljene u Zemunu 2011. godine. Crteži i fotografije su oblik pitanja Šta je Amerika meni (što nije bila Kafki)? Postupak crtanja je lišen izvesnosti i blizak ekspresionizmu iako, kako autor navodi, Kip slobode od umjetnosti nije ni dalje ni bliže od, na primjer, pakovanja supe.
